Nấc là hiện tượng co thắt cơ hoành làm co đột ngột bụng và ngực, kèm theo một tiếng động khàn.
Nguyên nhân nấc tạm thời thường do rối loạn hoạt động tạm thời của cơ hoành. Còn nguyên nhân gây nấc kéo dài thường do các bệnh như thoát vị cơ hoành, viêm miệng nối thực quản, áp-xe dưới hoành, hoặc các bệnh phổi màng phổi, bệnh tim như thiếu máu cục bộ, tăng urê huyết.
Trong Đông y cho nấc là do khí uất gây bất hòa trong nội tạng, làm ảnh hưởng tới cơ chế khí, sự điều hòa tân dịch không thuận và không đủ dinh dưỡng, phát sinh đờm đục, can khí lấn át vị khí mà gây nên.
Một số bệnh lý như táo bón lâu ngày, tiểu tiện không thông, cơ thể hư nhược cũng là một trong những nguyên nhân gây nấc. Ngoài ra còn do ăn uống không điều độ, đồ ăn nóng lạnh lẫn lộn, thường xuyên uống đồ lạnh, hoặc dạ dày gặp lạnh, mất khả năng điều tiết nên khí của nó đi ngược lên cơ hoành gây nấc.
Người ta chia nấc làm 3 loại
Nấc do nhiễm lạnh: Thường có biểu hiện như buổi sáng tiếng nhẹ, buổi tối tiếng nấc nặng, liên tục, thời gian nghỉ giữa hai tiếng nấc ngắn, chân tay lạnh.
Nấc do nhiệt thịnh: Thường tiếng nấc to trong mạnh, thời gian giữa hai tiếng nấc không cố định, lúc ngắn lúc dài, miệng lưỡi khô, đi ngoài khó.
Nấc do cơ thể suy hư, ốm yếu: Tiếng nấc yếu nhẹ, không liên tục, thời gian nghỉ giữa hai tiếng nấc dài, người mệt mỏi, không muốn ăn, ngủ kém.
Món ăn, nước uống chữa nấc
Nước gừng: Gừng tươi 2 lát mỏng, đường trắng 1 thìa cà phê.
Gừng tươi giã nhỏ cho vào nồi cùng 200ml nước đun nhỏ lửa cho sôi, để nguội lọc lấy nước bỏ bã, cho đường vào nước gừng quấy đều cho tan hết đường. Bệnh nhân vừa uống vừa đếm từ 1-9, uống 1-2 lần trong ngày.
Nước vải: Vải chín 10 quả, mật ong 1 thìa cà phê. Vải bóc lấy cùi cho vào cốc với mật ong hấp cách thủy, khi cùi vải chín thì ép lấy nước để riêng, ăn cùi vải trước, sau đó uống nước như bài trên, uống hai lần trong ngày.
Nước quất hồng bì: Quất hồng bì chín 20 quả, đường trắng 1 thìa canh. Quất hồng bì rửa sạch, bỏ hạt cho vào cốc dầm nát, thêm đường trộn đều hấp cách thủy cho nóng, khi quất hồng bì chín ép lấy nước và dùng như trên.
Cháo hạt tía tô: Hạt tía tô 20g, hạt tiêu 4 hạt, gạo 100g, đường phèn 20g, gạo xay thành bột mịn. Hạt tía tô, hạt tiêu giã dập cho vào nồi thêm 250ml nước đun sôi kỹ, chắt lấy nước, bỏ bã. Cho bột gạo vào nước hạt tía tô, quấy đều, đun nhỏ lửa, cháo chín cho đường phèn vào quấy cho tan đường là được. Bệnh nhân ăn 1 lần lúc đói, ăn liền 2-3 ngày.
Cháo nho: Nho chín 100g, gạo 100g, sữa bò tươi 50ml, mật ong 1 thìa canh. Gạo xay thành bột, nho rửa sạch, giã dập cho vào nồi thêm 200ml nước đun sôi kỹ, chắt lấy nước bỏ bã. Cho bột gạo, sữa bò tươi, mật ong vào nước nho, quấy đều đun nhỏ lửa cho đến khi cháo chín. Bệnh nhân ăn ngày 1 lần lúc đói, ăn liền trong 2 ngày.
Các bài thuốc chữa nấc
Bài 1: Thị đế (tai của quả hồng) 8g, đinh hương 8g, gừng tươi 5 lát, thái nhỏ, sắc với 200ml nước còn 50ml uống làm 2-3 lần trong ngày. Có thể thêm trần bì (vỏ quýt khô) 4g, thanh bì (vỏ quýt tươi) 4g hoặn bán hạ chế 2g.
Bài 2: Thị đế 5g, đảng sâm 5g, trần bì 5g, thái nhỏ, sắc uống khi thuốc còn ấm, ngày 2-3 lần.
Chữa nấc không dùng thuốc
- Khi bị nấc bạn có thể uống liên tục từng ngụm nước nhỏ, hoặc uống nước có ga, hoặc nuốt nước bọt liên tục.
- Bệnh nhân dùng ngón trỏ và ngón cái bàn tay, bóp kín hai cánh mũi, đồng thời khép kín miệng, phồng má rồi dồn khí lên hai tai, mỗi lần làm như vậy 2-3 giây, nghỉ 2-3 giây, lặp lại khoảng 15-20 lần.
- Bệnh nhân nhắm hờ hai mắt, dùng hai ngón tay trỏ ấn nhẹ, sâu vào hai nhãn cầu 1-2 giây rồi nhấc hờ hai ngón tay trỏ ra. Làm như vậy 15-20 lần.
Theo đất việt
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét